Hydranty wewnętrzne – przepisy, oznaczenia, rodzaje, klasyfikacja

Hydranty wewnętrzne to jedno  z urządzeń przeciwpożarowych występujących w budynkach. Urządzenia te, choć są stosunkowo rzadko używane, znajdują zastosowanie w wielu obiektach, w których istnieje ryzyko powstania pożaru. W dzisiejszym artykule omawiamy najważniejsze kwestie związane z hydrantami wewnętrznymi, a mianowicie: czym konkretnie są, w jakich miejscach muszą zostać zamontowane, jakie normy muszą spełniać ich oznaczenia i nie tylko. Zachęcamy do dalszej lektury.

Czym są hydranty wewnętrzne?

Hydranty wewnętrzne są urządzeniami umożliwiającymi bezpośredni pobór wody z wewnętrznej sieci wodociągowej, co ma na celu ugaszenie w zarodku pożaru z grupy A (pożary materiałów stałych). Dzięki nim możliwe jest podjęcie walki z ogniem zarówno z bliska, jak i dalszych odległości – o wiele większych, niż przy użyciu gaśnicy. Urządzenia te zbudowane są z:

• szafki
• zaworu,
• węża,
• prądownicy.

Opcjonalnie hydranty do zastosowania wewnętrznego mogą być wyposażone również w bęben lub zwijadło.

Przepisy prawne dotyczące hydrantów wewnętrznych

Konieczność zastosowania hydrantów wewnętrznych została opisana w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

Przepisy prawne, o których mowa, odnoszą się m.in. do wykonania hydrantów (oraz innych urządzeń przeciwpożarowych), ich montażu oraz konserwacji. Zagłębiając się w wyżej opisane Rozporządzenie, można dowiedzieć się m.in. tego, że:

• hydranty wewnętrzne powinny przechodzić przeglądy techniczne oraz być poddawane czynnościom konserwacyjnym nie rzadziej niż raz w roku,
• węże, które wchodzą w skład hydrantów wewnętrznych, powinny być poddane próbom ciśnieniowym na maksymalne ciśnienie robocze co najmniej raz na 5 lat; próby muszą być zgodne z Polską Normą odnoszącą się do konserwacji hydrantów,
• w budynkach stosuje się 4 rodzaje punktów poboru wody,
• hydranty wewnątrz budynków muszą mieć zapewnione zasilanie przez co najmniej 1 godzinę.

W aktach prawnych zostały zawarte również informacje o rodzajach hydrantów, ich rozmieszczeniu, wydajności, zasięgu oraz możliwości poboru wody, co szczegółowo zostanie opisane w kolejnych akapitach.

Rodzaje hydrantów wewnętrznych

O czym zostało wspomniane w poprzednim akapicie – przepisy definiują obecnie 4 typy punktów (hydrantów) służących do poboru wody w celach przeciwpożarowych.

• Hydranty wewnętrzne 25 (DN25) z wężem półsztywnym o średnicy 25 mm.
• Hydranty wewnętrzne 33 (DN33) z wężem półsztywnym o średnicy 33 mm.
• Hydranty wewnętrzne 52 (DN52) z wężem płaskoskładanym o średnicy 52 mm.
• Zawory hydrantowe bez węża pożarniczego.

Instalacja hydrantów wewnątrz obiektów zamkniętych a strefy pożarowe

W Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku zawarto informacje o tym, w jakich typach obiektów zastosowanie ma dany rodzaj hydrantu zewnętrznego.

Hydranty DN25

Hydranty wewnętrzne DN25 stosowane są w strefach pożarowych, które zakwalifikowane są do kategorii zagrożenia ludzi (ZL) – są to budynki zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej. Stąd też hydranty tego typu mogą znaleźć się w takich obiektach jak m.in.:

• kina,
• teatry,
• szpitale,
• przedszkola,
• hotele,
• internaty.

W przypadku hydrantów wewnętrznych 25 mm nie bez znaczenia pozostają również wysokości budynków.

1. W obiektach wysokich i wysokościowych (wyłączając kondygnację obejmującą wyłącznie strefę pożarową zaliczaną do kategorii ZL III) hydranty powinny być obecne na każdej kondygnacji budynku.
2. W obiektach niskich i średniowysokich hydranty 25 umieszczane są:

• na każdej kondygnacji, pod warunkiem że budynek nie ma charakteru tymczasowego, niskiego bądź średniowysokiego,
• w strefach pożarowych z kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II bądź ZL V, w przypadku, gdy powierzchnia budynku przekracza 200 m²,
• w strefie pożarowej zaliczonej do kategorii ZL III,
• w budynku średniowysokim o powierzchni przekraczającej 200 m², w przypadku, gdy strefa pożarowa obejmuje tylko pierwszą kondygnację naziemną, nad którą obecne są strefy pożarowe z kategorii ZL IV (tylko wtedy, gdy powierzchnia strefy jest większa od 1000 m²),
• w budynkach niskich o powierzchni przekraczającej 1000 m².

Hydranty wewnętrzne DN33

Mówiąc o hydrantach wewnętrznych DN33, warto mieć świadomość, że przeznaczone są one do obiektów garażowych. Stosuje się je bowiem w:

• garażach jednokondygnacyjnych, w których wyznaczono 10 lub więcej miejsc postojowych,
• garażach wielokondygnacyjnych.

Hydranty wewnętrzne DN52

Przeznaczone są one do ochrony przeciwpożarowej budynków o charakterze przemysłowo-magazynowym. Urządzenia te montowane są:

• w produkcyjnych strefach pożarowych, których powierzchnia przekracza 200 m², z kolei gęstość obciążenia ogniowego jest większa niż 500 MJ/m²,
• obok wejścia do pomieszczeń magazynowych bądź technicznych zaliczanych do kategorii ZL I, ZL II, ZL III oraz ZL V; mowa w tym wypadku o obiektach niskich i średniowysokich; co ważne: powierzchnia strefy musi przekraczać 200 m², a gęstość obciążenia ogniowego 500 MJ/m²,
• w strefach, gdzie gęstość obciążenia ogniowego nie przekracza 500 MJ/m², w których obecne są pomieszczenia o powierzchni większej niż 100 m² i gęstości obciążenia ogniowego przekraczającej 1000 MJ/m².

Zawory hydrantowe

Urządzenia te ze względu na brak węża stosowane są w nawodnionych pionach zasilanych przez sieć wodociągów oraz wozy strażackie. Montowane są w wysokich i wysokościowych obiektach.

Zasady montażu hydrantów wewnętrznych

Kolejnymi istotnymi aspektami w przypadku hydrantów wewnętrznych, są zasady montażu tychże urządzeń. Instalując je, należy mieć na uwadze to, by ich zasięg obejmował całą powierzchnię obiektu (uwzględniając długość węża oraz zasięg strumienia wody). Oprócz tego istotną kwestią montażową jest wysokość, na jakiej zawieszony zostanie hydrant, a także rozmieszczenie hydrantów wewnątrz obiektów.

Zasięg hydrantów – długość węża oraz zasięg rzutu wody

• Dla hydrantów 25 oraz 33 długość węża wynosi 20 m lub 30 m.
• W przypadku hydrantów 52 długość węża nie powinna przekraczać 20 m, co zostało opisane w normie PN-EN 671-2 „Stałe urządzenia gaśnicze. Hydranty wewnętrzne. Część 2: Hydranty wewnętrzne z wężem płasko składanym”. Co ważne: przepisy dopuszczają wyposażenie hydrantu w dodatkowy wąż w sytuacji, w której odległość do najbliższego wyjścia ewakuacyjnego bądź wyjścia na otwartą przestrzeń jest większa niż 30 m (mowa o pomieszczeniach i strefach pożarowych produkcyjnych i magazynowych).
• Mówiąc z kolei o efektywnym zasięgu rzutu prądów wodnych, uzależniony jest on od stref pożarowych:

1. a) dla stref pożarowych z kategorii zagrożenia ludzi (ZL), które wchodzą w skład więcej niż jednej kondygnacji nadziemnej budynku, wynosi on 3 m,
2. b) dla pozostałych budynków zasięg rzutu wody wynosi z kolei 10 m.

Wysokość montażu hydrantów

W kwestii montażu pozostaje także wysokość hydrantów – warto wiedzieć, że zawory odcinające montuje się na wysokości 1,35 m od podłogi, choć dopuszczalne są niewielkie odchyły – do 0,1 m. Chcąc podłączyć hydrant, należy zapewnić urządzeniu również dostateczną przestrzeń potrzebną do swobodnego rozwinięcia węża.

Rozmieszczenie hydrantów wewnętrznych w obiektach zamkniętych

Hydranty wewnętrzny zawiesza się głównie:

• przy wejściach,
• na korytarzach,
• obok wyjść edukacyjnych,
• przy wejściach na poddasza,
• przy wyjściach na otwartą przestrzeń.

Wydajność hydrantów wewnętrznych

W przepisach prawnych zawarte są również informacje o minimalnej wydajności poboru wody z wewnętrznej instalacji wodnej. Parametr ten zależny jest od rodzaju urządzenia:

• w przypadku hydrantów DN25 minimalna wartość wynosi 1 dm³/s,
• dla hydrantów wewnętrznych DN33 jest to z kolei 1,5 dm³/s,
• mówiąc o hydrantach wewnętrznych DN52 oraz zaworach 52, wydajność poboru wody wynosi 2,5 dm³/m.

Hydrant wewnętrzny – znak. Czy stare oznaczenie należy wymienić na nowe?

Oznakowanie ppoż. na hydrancie wewnętrznym powinno być zgodne z normą PN-EN ISO 7010:2012 (wcześniej było to PN-92-N-01256-01). Co ważne jednak: choć poprzednia norma została wycofana, nie oznacza to, że oznakowanie należy wymieniać na nowe – stare oznaczenie nie traci ważności. Chcąc kupić tabliczkę starego typu, należy jedynie upewnić się, że posiada certyfikat CNBOP.